Sẹo lồi có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể như tay, chân, lưng, dái tai và cả mặt. Sẹo lồi không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng khiến nhiều người tự ti, bỏ lỡ nhiều cơ hội mặc quần áo đẹp. Vậy sẹo lồi có điều trị được, cách trị sẹo lồi có đơn giản? Dưới đây là 8+ cách trị sẹo lồi hiệu quả an toàn nhất hiện nay.

Tổng quan về cấu tạo da và cách hình thành sẹo, sẹo lồi

Da được cấu tạo bởi 3 lớp: thượng bì (còn gọi là biểu bì), trung bì (mô colagen) và hạ bì (mô mỡ và mạch máu). Khi thượng bì bị rách sẽ tạo vết thương, nếu vết rách < 1cm thượng bì có thể tự kết nối lại, da sẽ liền và không có sẹo.

Khi vết rách >1cm, thượng bì có thể không kết nối lại được, hạ bì sẽ trồi lên nối 2 mép thượng bì và tạo sẹo.

Đôi khi, mô colagen phát triển quá mức, trồi lên bề mặt da và hình thành nên những vết cục to và lớn cứng hơn ban đầu, gọi là sẹo lồi. Tuy nhiên, vẫn có những sẹo lồi tiên phát ở nơi không có tiền sử chấn thương. Sẹo lồi thường gây ngứa hoặc đau nhưng không tự giảm mà còn có thể phát triển trở lại sau khi bị cắt đi.

Sẹo lồi thường xuất hiện ở các vị trí như ngực, dái tai, da mặt, bụng, lưng, tứ chi. Sẹo lồi cũng có thể xuất hiện ở những vị trí vết thương như bỏng da, vết rách do tai nạn, vết cắt phẫu thuật… Mặc dù sẹo lồi không gây nguy hiểm đến sức khỏe nhưng lại gây mất thẩm mỹ.

Chẩn đoán sẹo lồi như thế nào?

Tùy theo cơ địa của mỗi người mà triệu chứng và dấu hiệu của sẹo lồi sẽ khác nhau. Một số dấu hiệu thường gặp của sẹo lồi: (1)

• Vị trí vết thương đã khép miệng nhưng bề mặt có màu hồng hoặc đỏ và không đàn hồi
• Vị trí da có cục gồ lên, căng bóng , sờ cứng và chắc, không đàn hồi
• Vùng da tiếp tục phát riển với mô sẹo lớn hơn theo thời gian

Sẹo lồi thường có xu hướng lớn hơn vết rách da ban đầu, phát triển trong vòng vài tuần hoặc vài tháng, tạo thành những vết sẹo lớn gây mất thẩm mỹ trên cơ thể. Sẹo lồi còn có thể gây ngứa nhưng không ảnh hướng đến sức khỏe. Vùng da xuất hiện sẹo lồi có thể có cảm giác khó chịu, đau rát , ngứa khi tiếp xúc với quần áo hoặc các vật khác.

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa của mỗi người là khác nhau, bác sĩ sẽ tư vấn để bạn lựa chọn được phương án điều trị sẹo lồi thích hợp nhất.

Hướng dẫn 8+ cách trị sẹo lồi hiệu quả, đúng khoa học

1. Tiêm corticosteroid hoặc một loại thuốc khác

• Corticosteroid có thể ức chế collagenase, giúp làm giảm sắc tố của vùng sẹo, chỉ áp dụng cho những sẹo lồi nhỏ. Thông thường Triamcinolone acetonide được sử dụng để tiêm nhiều nhất. (2)
• Vùng da được tiêm sẽ giảm sắc tố trong 6- 12 tháng. Phương pháp này có thể tiêm lại nhiều lần sau 1-2 tháng, tùy thuộc vào kích thước của sẹo.

2. Phẫu thuật sẹo lồi:

• Một trong những phương pháp dễ nhất là cắt bỏ sẹo rồi tiêm corticosteroid. Đa phần sẹo lồi sau khi cắt phải cần điều trị kèm theo một vài loại thuốc khác như tiêm corticosteroid, băng ép, silicon gel, kem Imiquimod hoặc tiêm Interferon.
• Vết khâu sau khi đã cắt bỏ sẹo cần được giữ gìn trong 10 -14 ngày vì chất Lidocaine/Steroid có thể làm chậm quá trình lành vết thương.
• Đối với các vết sẹo quá lớn và nhiều, không thể áp dụng thủ thuật cắt bỏ thì bác sĩ có thể đề nghị dùng biện pháp bào mòn sẹo để ngang bằng với da xung quanh và bôi Imiquimod.

3. Các tấm gel silicone

• Các miếng gel silicone là một miếng thuốc dán mềm, dạng gel dùng để điều trị sẹo lồi. Phương pháp này dùng cho những sẹo còn mới và bệnh nhân càng trẻ thuốc sẽ càng có hiệu quả cao hơn.
• Điều trị bằng thuốc dạng gel sẽ kéo dài 6-12 tháng, tuy nhiên cần duy trì lâu dài và chỉ nên dán đến cuối ngày sau đó vệ sinh chỗ da được dán để đảm bảo không gây nhiễm trùng da.

4. Đông lạnh (phẫu thuật lạnh)

• Thủ thuật này làm đông lạnh vết sẹo bằng nitrogen lỏng (-196 độ) hủy loại tế bào và các mao mạch. Sự thiếu oxy sẽ làm mô sẹo bị hoại tử và bong tróc, xẹp xuống. Áp hoặc phun nitrogen lỏng trực tiếp lên sẹo và mỗi lần cách nhau 2-3 tuần. Đa phần các trường hợp sẹo lồi điều trị bằng phương pháp này đều phẳng ra sau 8-10 lần điều trị.
• Phương pháp với hiệu quả từ 50 – 70 % nếu kết hợp cùng tiêm steroid trong phẫu thuật thì tỉ lệ đáp ứng là 84%. Hiện tượng mất sắc tố thường kéo dài trong nhiều năm.

5. Phương pháp chữa trị sẹo lồi bằng laser

• Việc sử dụng laser có hiệu quả không đồng đều, hầu hết phương pháp này được chỉ định cho những sẹo lồi mới, đang sinh mạch. Các loại laser được sử dụng điều trị sẹo lồi là laser argon, laser CO2, laser neodymium, laser nhuộm màu tia dạng xung PDL (Pulsed Dye Laser).
• Theo những nghiên cứu cho thấy, sau một thời gian dài áp dụng phương pháp này, hiệu quả đạt được không nhất quán và sẹo có nguy cơ tái phát 40-90%.

5.1 Điều trị sẹo lồi bằng phương pháp laser.

• Thắt cuống sẹo lồi: Phương pháp thắt lưng sẹo có thể được dùng cho những sẹo lồi có cuống ở những vị trí không thể cắt được hoặc bệnh nhân không đồng ý cắt. Bác sĩ sẽ sử dụng một loại chỉ khâu không tan, cột chặt quanh đáy sẹo và thay chỉ mỗi tuần. Những cọng chỉ này ngày càng ăn sâu vào gốc sẹo, làm cho gốc sẹo bị rơi ra. Một số trường hợp cần dùng thêm thuốc giảm đau (acetaminophen) vài ngày sau khi thắt.
• Trị sẹo lồi bằng xạ trị: Đây là phương pháp dùng tia phóng xạ ngăn cản hình thành mạch máu rối loạn trong sẹo lồi, từ đó giảm viêm và hạn chế sự phát triển. Phương pháp xạ trị có thể kết hợp với phẫu thuật nhưng vẫn có nguy cơ tái phát sẹo lồi. Tỷ lệ thành công của phương pháp này là 88%, tuy nhiên có thể mang lại tác dụng phụ là tăng nguy cơ gây ung thư. Trẻ em không được điều trị bằng phương pháp này.
• Băng ép Gradient (Jobst): là một phương tiện hỗ trợ điều trị sẹo lồi sau mổ hay sau phỏng để phòng tránh tái phát. Phương pháp này còn được dùng để điều trị sẹo lồi sau khi bôi một loại Steroid mạnh hoặc dùng băng keo Flurandrenolide. Một số phương pháp băng ép thường được dùng trong điều trị sẹo lồi là băng ace, băng thun, băng nén (Coban), băng dán tai, băng có ống hỗ trợ.

6. Các liệu pháp, phương thuốc thay thế trong tương lai

• Dùng tia UVA bước sóng dài – black light (340-400 nm; UVAl): có thể giúp dự phòng tái phát sẹo lồi do có khả năng làm giảm các tế bào mast. Các tế bào mast có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh, giúp phục hồi vết thương nhanh hơn bằng cách giải phóng các chất histamine, heparin, leukotrienes. Tuy nhiên, khi số lượng tế bào mast trong cơ thể quá nhiều thì việc sẹo lồi phát triển lớn hơn là không tránh khỏi.
• Sử dụng thuốc uống Quercetin, một flavonoid, có tác dụng ức chế sự phát triển và co thắt các nguyên bào sợi quá thừa trong sẹo.
• Prostaglandin E2 (Dinoprostone) phục hồi sửa chữa vết thương.
• Chất tẩy màu mạnh (vì sẹo lồi không có ở bệnh nhân bạch tạng và thoái triển khi da trên sẹo lồi trở nên trắng ra).
• Sử dụng chất ức chế tế bào mast mạnh: giúp hạn chế sự phát triển của sẹo lồi. Những tế bào mast không những tăng trong sẹo lồi mà còn có quan hệ gần với các nguyên bào sợi ở ngoài bìa bền vững và bị viêm của sẹo lồi.
• Liệu pháp gene.

Sẹo lồi có tái phát không?

Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị sẹo lồi nhưng chưa có phương pháp nào là thật sự đem lại hiệu quả tuyệt đối. Đa phần các phương pháp đều có thể mang lại tác dụng phụ, tỉ lệ tái phát cao. Thông thường người có sẹo lồi sau điều trị một thời gian từ 2-3 năm, sẽ có nguy cơ tái phát. (3)

Sẹo lồi xuất phát từ nhiều nguyên nhân, nhưng phần lớn chỉ có thể làm mờ, giảm sắc tố chứ không thể xóa mất hoàn toàn. Vì thế, hãy đến khám bác sĩ để được chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất. Trên thực tế, có rất nhiều người bị tái phát lại do nhiều yếu tố khách quan như kết quả không mong muốn nên bệnh nhân dễ nản lòng, không tiếp tục điều trị.

Những lưu ý sau khi điều trị sẹo lồi

1. Chế độ sinh hoạt:

• Tránh mang các vật dụng tác động lên vùng sẹo như vòng cổ (đối với sẹo ở ngực), vòng tay (đối với sẹo ở cổ tay)…
• Hạn chế tiếp xúc ánh mặt trời, mặc áo quần găng tay khẩu trang che chắn vùng sẹo.
• Không để nước dính vào vùng trị sẹo ngay sau khi thực hiện. Nước có thể là nguyên nhân khiến vết thương bị viêm nhiễm trùng gây tổn thương nặng hơn khiến tình trạng sẹo ngày một tồi tệ.
• Đặc biệt, không nên sử dụng bất cứ mỹ phẩm gì sau khi điều trị sẹo lồi để tránh bị kích ứng.
• Không tác động mạnh vào vùng trị sẹo sau khi điều trị để vết thương nhanh lành.
• Kết hợp với thuốc bôi sẹo hoặc miếng dán SGC để tăng hiệu quả điều trị.
• Giữ vệ sinh vùng điều trị.
• Tái khám và điều trị theo lịch hẹn của bác sĩ cho đến khi sẹo thoái triển hoàn toàn

2. Chế độ ăn uống:

• Hạn chế các loại đồ ăn: nếp, thịt gà, rau muống, hải sản…sẽ làm vết thương mưng mủ, lâu lành. Rau muống, thịt bò có thể gây lồi thịt, trứng sẽ làm da bị loang lổ sắc tố.
• Nên sử dụng các loại thực phẩm: bác sĩ khuyên rằng đối với các làn da cần tái tạo thì ăn nhiều thịt sẽ tốt hơn. Đó là nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp lấy lại cân bằng cho cơ thể. Bổ sung nhiều vitamin E,C có trong thực phẩm hoặc uống cũng giúp da mau hồi phục.
• Ăn nhiều thực phẩm rau củ có chứa vitamin E sẽ giúp da mau phục hồi
• Ngoài ra, các loại rau củ cũng được khuyến khích sử dụng đối với các vết thương đang lên da non, nghệ là món ăn giúp da tái tạo tốt hơn, giảm thâm, trong khi diếp cá giúp kháng viêm, kháng khuẩn rất hiệu quả.

Phòng ngừa sẹo lồi sau điều trị như thế nào?

Để phòng ngừa sẹo lồi, bác sĩ đưa ra khuyến cáo:

• Đối với vết thương nhẹ, vết thương hở nhỏ: cần vệ sinh tại chỗ với nước muối sinh lý, cồn hoặc thuốc sát khuẩn để không làm nhiễm trùng vết thương, giữ vết thương khô thoáng, sau khi đóng mài bôi thuốc sẹo để da thúc đẩy tái tạo da nhanh hơn.

• Đối với vết thương sau phẫu thuật, do bỏng: hạn chế các thực phẩm gây lồi thịt như rau muống, trứng, hải sản… và luôn giữ vết thương khô ráo, thông thoáng, vệ sinh vùng da bị thương thật kĩ. Bôi thuốc lành sẹo ngay sau khi được bác sĩ cho phép sử dụng.

• Người có cơ địa sẹo lồi: đối với những ai có cơ địa sẹo lồi cần chú ý khi có vết thương hở, cách điều trị và chăm sóc vị trí bị thương tổn cũng như chế độ ăn uống hợp lí sẽ hạn chế được việc hình thành sẹo.

Để đặt lịch thăm khám, tư vấn các vấn đề về da liễu tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

• Gọi tổng đài 0287 102 6789 – 0287 300 6858 (TP HCM) hoặc 1800 6858 – 024 7106 6858 (Hà Nội) để đăng ký lịch hẹn khám bệnh riêng với chuyên gia, thông qua nhân viên chăm sóc khách hàng.
• Đăng ký hẹn khám bệnh với bất kỳ bác sĩ nào mà mình tin tưởng tại đường link: https://tamanhhospital.vn/danh-cho-khach-hang/dat-lich-kham/
• Gửi tin nhắn trên Fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hoặc Fanpage Tiết niệu – Nam học BVĐK Tâm Anh
• Nhắn tin qua Zalo OA của BVĐK Tâm Anh.

Tóm lại, sẹo lồi tuy không gây nguy hiểm đến sức khỏe nhưng lại gây mất thẩm mỹ trên cơ thể. Có nhiều cách trị sẹo lồi khác nhau và mỗi cách đều có những ưu điểm và khuyết điểm riêng. Do đó, bạn hãy chủ động đến thăm khám và hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn liệu trình điều trị và phục hồi hiệu quả nhất